Việc khen thưởng và trừng phạt luôn phải rõ ràng, và hình ảnh của con quỷ Giáng sinh Krampus sẽ luôn đi song song với ông già Noel như một cách để giáo dục những đứa trẻ không ngoan. Vào mỗi dịp cuối năm, chúng ta thường nhớ đến ông già Noel thân thuộc, tuy nhiên thực tế là Giáng sinh không chỉ đơn thuần là những điều thú vị liên quan đến bức thư gửi cho ông mà ông cũng không phải là nhân vật duy nhất hiện diện trong mùa lễ này. Còn có một nhân vật khác cũng rất đặc biệt, đó chính là con quỷ Giáng sinh Krampus.
Con quỷ Giáng sinh Krampus là ai?
Thật là thiếu sót nếu chúng ta không biết rằng ông già Noel cũng có một kẻ phản diện, tà ác tên Krampus. Hình tượng gốc của ông già Noel là người của Chúa thì Krampus cũng mang hình dáng phản Chúa xa xưa và tự nhiên nhất – quỷ Satan.
Krampus là con quỷ đêm Noel, xuất hiện trong văn hóa dân gian của Đức và Áo, cái tên Krampus xuất phát từ tiếng Đức: Krampen có nghĩa là “chiếc móng”. Được biết, Krampus xuất phát từ chuyện thần thoại Norse.
Một điều trùng hợp đó là Krampus, cũng vốn là một con quỷ trong truyền thuyết Bắc Âu, đặt ở thế đối nghịch với thần Odin. Hắn là con trai của thần Hel – chúa tể của thế giới tội lỗi, thế nhưng sau nhiều cuộc đồng hóa văn hóa và truyền giáo, Krampus dần trở thành một nhân vật của Thiên chúa giáo.Ngoại hình Krampus rất đáng sợ và được miêu tả là hiện thân của ma quỷ với cơ thể nửa người nửa dê, cặp sừng to dài và một bộ ria, lưỡi dài bén và móng vuốt sắc nhọn. Mỗi khi xuất hiện, Krampus đeo trên mình chuỗi chuông, nó thường lắc dây xích của mình tạo tiếng động nhằm báo cho các bé hư rằng hắn ta đang đến gần.
Theo như truyền thuyết kể lại, Krampus – một nhân vật bí ẩn và đáng sợ, thường được mô tả là cầm trong tay một bó gậy bạch dương. Với bộ hàm sở hữu những chiếc răng nanh sắc nhọn, hắn có khả năng dọa nạt và làm cho những đứa trẻ hư hỏng phải biết nghe lời. Thế nhưng, nếu có những đứa trẻ còn quá ngang bướng, không hề cảm thấy sợ hãi, Krampus sẽ tìm ra từng đứa và đưa chúng vào thế giới của tội lỗi, nơi mà chúng sẽ bị giam giữ suốt một năm trời.
Đêm Noel ở Đức diễn ra sớm hơn so với nhiều quốc gia khác, cụ thể là vào khoảng ngày 5 tháng 12, ngày lễ tưởng niệm St Nicholas hay còn gọi là Krampusnacht hoặc Nikolaustag. Vào dịp này, các bậc phụ huynh thường nhắc nhở con cái của mình kiểm tra xem đôi giày của chúng có được lấp đầy bằng kẹo và que cây hay không.
Điều bạn chưa biết về Krampus
Được xem là phiên bản xấu xa của ông già Noel
Trong khi hình ảnh ông già Noel thân thiện khi đi tặng quà cho trẻ con thì Krampus ngược lại, là con quỷ đáng sợ, chuyên trừng phạt trẻ hư. Được niết, con quỷ Giáng sinh Krampus sẽ nhốt những đứa trẻ ngỗ nghịch vào bao tải rồi ném xuống suối hoặc cũng được cho là thường bắt cóc chúng và đem chúng thẳng xuống Địa ngục.
Krampus thậm chí còn có ngày lễ của riêng mình, ngày 5/12 hàng năm. Ngay sau đó một ngày chính là ngày kỷ niệm thánh St.Nicholas – mùng 6/12.
Theo truyền thuyết, vào đêm ngày 5/12 con quỷ này sẽ đến thăm từng nhà, đúng như cách ông già Noel ghé thăm từng nhà trong đêm Giáng sinh. Tuy nhiên thay vì tặng trẻ con quà và kẹo, Krampus sẽ đánh những đứa trẻ hư bằng gậy.
Krampus được cho là kẻ rất xảo quyệt, chúng thành thạo nghệ thuật lừa đảo và cải trang, có thể biến mình thành quỷ, đội lốt dê, hóa thành những con dơi, nhưng cũng có thể… hóa trang thành những sinh vật đáng yêu như Người tuyết với mũi cà rốt.
Ngoại hình của Krampus khác biệt tùy theo từng vùng và quốc gia: hắn có thể mang khuôn mặt gợi nhớ đến loài quỷ, dê, dơi, nhưng cũng có thể… dễ thương như Người Tuyết.
Tuy nhiên, hình tượng của loài ác quỷ này luôn có một vài nét đặc trưng: lông tối màu, có một chân hình người và một chân của… ngựa, cùng với cái lưỡi nhọn, dài lòng thòng.
Ban đầu, Krampus không liên quan gì đến đạo Thiên Chúa, thực ra cho đến này không ai có ghi nhận xác thực về nguồn gốc của chúng. Theo một số thông tin, truyền thuyết về Krampus được cho là bắt nguồn từ những câu chuyện truyền miệng từ trước Công Nguyên.
Nhưng chỉ đến thế kỷ XVII, Krampus mới được đưa vào ngày lễ Giáng sinh cùng Thánh Nicholas (hóa thân của ông già Noel) và được coi là “phiên bản độc ác” của ông.
Lễ hội Krampuslauf
Krampus là một trong những biểu tượng mang ý nghĩa sâu sắc đối với nhiều quốc gia ở Châu Âu. Hiện nay, nhiều nơi như Mỹ và châu Á cũng đã biết đến ác quỷ này như một phần không thể thiếu đi cùng ông già Noel. Trong ngày lễ này, người dân ở Áo cùng với một số nước châu Âu như Đức, Hungary và Cộng hòa Séc hóa trang thành các con quỷ Krampus và tham gia vào cuộc chạy Krampuslauf.
Thậm chí tại Mỹ, “trào lưu Krampus” đang ngày càng trở nên phổ biến thông qua các bữa tiệc hóa trang theo phong cách Quỷ dữ trong mùa Giáng Sinh.
Họ thường đeo mặt nạ gỗ được chạm khắc tỉ mỉ, mang theo chuông, dây chuyền và mặc trang phục Krampus được thiết kế công phu để cùng nhau chạy đua qua các phố phường. Điểm đặc biệt trong cuộc đua này là họ có thể đánh vào khán giả – giống như Krampus thường trừng phạt trẻ con bằng những cành cây bạch dương.
Các nhân vật đóng vai Krampus thường nhắm vào chân và đùi của các khán giả, chủ yếu là thanh thiếu niên. Mặc dù một số người có thể bị bất ngờ và bị bầm tím nhưng tất cả đều bỏ qua vì tinh thần ngày hội.
Một truyền thống khác tại Styria (một bang ở Đông Nam Áo) vẫn được duy trì cho đến nay, đó là các nhân vật hóa trang Krampus sẽ đến từng nhà, mang theo những cành bạch dương sơn vàng để tặng cho trẻ em.
Các gia đình sau đó sẽ treo cành cây này lên tường trong suốt một năm để “nhắc nhở” con cái rằng chúng cần phải ngoan ngoãn nếu không muốn Krampus ghé thăm.
Ngày nay, những chiếc mặt nạ gỗ được sử dụng trong các cuộc chạy Krampus được xem là một loại hình nghệ thuật truyền thống cần được bảo tồn. Chúng thường được chạm khắc thủ công một cách rất tinh xảo và có những họa tiết riêng biệt.
Thậm chí, thành phố Kitzbuhel và Stallhofen ở Áo cũng như Đức có một bảo tàng trưng bày những trang phục và mặt nạ cổ dùng trong các lễ hội Krampuslauf này.
